Geen enkele minister acht zich bevoegd om de petitie van TWERES in ontvangst te nemen

Twee weken geleden lanceerde de belangenvereniging van tweedeverblijvers “TWERES” een petitie onder de titel “noodzakelijke reis naar woning in het buitenland = essentiële reis”. De vereniging wordt nog dagelijks overstelpt door eigenaars van een woning in het buitenland die bericthen ontvangen van buren of politie over stormschade, inbraken of zelfs inname van hun woonst door krakers.  De eigenaars begrijpen niet waarom ze zich niet ter plaatse mogen begeven om de schade aan hun eigendom vast te stellen en verder onheil te voorkomen. Niemand kan hen uitleggen wat dit verbod om van hun eerste naar hun tweede woning in het buitenland te rijden, met de bestrijding van het coronavirus te maken heeft. Bij gebrek aan die motivering, interpreteren ze de sluiting van de landsgrenzen dan ook als een zuiver repressieve maatregel. Ze stellen zich ook terecht vragen over de logica van de huidige lijst van “essentiële reizen” die bijvoorbeeld wel een verhuizing, het zorg dragen voor dieren of het laten herstellen van een voertuig bevat. Volgens TWERES komt het totaal gebrek aan uitleg en rechtvaardiging daarover het beoogde draagvlak voor de naleving van alle andere coronamaatregelen zeker niet ten goede.

De ondertekenaars van de petitie, die uiteindelijk 4768 geldige handtekeningen opleverde, vragen om noodzakelijke reizen van eigenaars naar hun woning in het buitenland voor het uitvoeren van dringende onderhouds- of herstellingswerken, toe te voegen aan de lijst van essentiële reizen in de tweede bijlage van het toepasselijke ministerieel besluit van 21 maart 2021.

Oorspronkelijk was het de  bedoeling van de initiatiefnemers om de petitie vorige vrijdag 19 maart af te geven op het kabinet van Premier De Croo. Woensdag 17 maart deelde het kabinet de vereniging echter mee dat ze de petitie diende af te geven aan het kabinet van de bevoegde minister, namelijk Minister van Binnenlandse Zaken, Annelies Verlinden. Minister Verlinden was echter van oordeel dat de vertegenwoordigers van TWERES toch de petitie  aan Premier De Croo moesten overhandigen vermits de Premier tenslotte voorzitter is van het Overlegcomité dat hierover moet beslissen. Ook werd toegevoegd dat in deze zaken het advies van de experts in de GEMS (“‘Groep van experts voor ­management­strategie van ­Covid-19”) wordt gevolgd.

TWERES heeft daarop opnieuw het kabinet van Premier De Croo gecontacteerd maar het verzoek om de petitie te overhandigen nu ook gericht aan het kabinet van de Minister van Volksgezondheid, Frank Vandenbroucke. Van geen van beide kabinetten kwam echter een antwoord, ook niet na herhaald aandringen.

Omdat de bevoegde ministers verwijzen naar het advies van de experts in de GEMS heeft TWERES de vraag voor een correctie van de lijst van “essentiële reizen” ook voorgelegd aan alle leden van dit adviescomité. Slechts van twee experts kwam een antwoord. Een expert schreef dat hij het standpunt begrijpt en dat hij de vraag doorstuurt naar het coronacommissariaat. Een tweede expert antwoordde dat hij het niet fair vindt dat de politici zich achter de experts verschuilen, maar beloofde tegelijk de vraag aan de GEMS te zullen voorleggen.

Omdat niemand haar petitie in ontvangst wil nemen, zal TWERES de lijst van handtekeningen nu opsturen aan alle leden van het Overlegcomité. Tegelijk wordt nog steeds gehoopt dat de verantwoordelijke ministers in de eerstvolgende dagen de gevraagde correctie aan de lijst van “essentiële reizen” zullen doorvoeren.

TWERES dringt nogmaals aan om voor noodgevallen naar woning in het buitenland te kunnen gaan

TWERES dringt nogmaals bij de verantwoordelijke ministers aan om begrip te vragen voor mensen die naar hun woning in het buitenland willen voor dringend onderhoud of herstellingen. De vereniging lanceerde in het begin van deze week via haar website reeds een petitie om die noodzakelijke verplaatsingen  toe te voegen aan de lijst van essentiële reizen waarvoor het huidige reisverbod niet geldt. Die petitie werd in enkele dagen tijd al door bijna vijfduizend eigenaars ondertekend. Ze loopt nog tot het einde van de komende week en zal vrijdag 20 maart op het kabinet van Premier De Croo worden afgegeven. De vereniging rekent erop dat tot dan nog veel meer eigenaars de petitie zullen steunen. Ook drukt TWERES haar ongenoegen uit over de weigering van de Raad van State om via een spoedprocedure te oordelen over het verzoek van vier eigenaars die om dringende redenen naar hun woning in het buitenland wilden.

TWERES vraagt met aandrang begrip voor haar stelling dat noodzakelijke reizen van eigenaars naar hun woning in het buitenland om er dringende herstellingen of onderhoudswerken uit te voeren, als “essentiële reizen” gekwalificeerd moeten worden. De vereniging beklemtoont dat ze niet mee wil duwen aan het volledig openbreken van de reisbeperkingen en beschouwt haar eis ook niet als één van de vele vragen naar versoepeling van de coronamaatregelen. Het gaat haar eerder om een correctie van de lijst van “essentiële reizen” waarvoor het strikte reisverbod niet geldt, met de bedoeling om in die lijst meer billijkheid en evenwicht te verkrijgen. Dringend onderhoud om verdere schade aan woningen te voorkomen, is, volgens haar, even essentieel als het zorg dragen voor dieren of het laten herstellen van voertuigen.

“We hopen dat de verantwoordelijke politici eindelijk begrijpen hoe klein het besmettingsrisico is wanneer iemand met de auto van zijn of haar domicilie naar een woning in het buitenland rijdt en daarbij nauwelijks in contact komt met derden”, verklaart Nicole, die de activiteiten van TWERES coördineert. “Omdat we constant over één kam worden geschoren met andere vragen naar “versoepelingen” hebben we besloten opnieuw aandacht te vragen voor onze vraag. Hopelijk groeit het begrip bij de overheden  hoe het voelt om voor lange tijd een woning in het buitenland onbeheerd te moeten achterlaten.”

“Wij vragen ook aandacht voor het probleem van mensen van wie een boot aan de andere kant van de Belgische grens is aangemeerd. Bij onze vereniging komen veel berichten binnen van eigenaars wiens boot aan het Veerse meer of elders in het buitenland ligt. Zij maken zich zorgen over hoe ze hun boot na zoveel maanden gaan terugvinden.  Beleidsmakers moeten toch ook aanvoelen  dat een boot regelmatig onderhoud vergt en niet gedurende vele maanden zonder schaderisico in een buitenlandse haven kan blijven liggen”, licht de TWERES coördinator nog toe.

De vereniging richtte eerder ook al samen met vier eigenaars een verzoekschrift tot de Raad van State maar dat werd verworpen wegens gebrek aan uiterst dringende noodzaak. “Nu men ook daar weigert om zelfs maar naar onze argumenten te luisteren, kunnen we ons enkel nog tot de Koning richten”, zucht Nicole. Zij verwijst daarbij naar de opinie die grondwetspecialist, professor Hendrik Vuye enkele dagen geleden in het weekblad Knack publiceerde. In die opinie verwijst ook hij naar het arrest over het verzoek van de tweedeverblijvers. “Dit zijn geen vakantiegangers, maar eigenaars die hun eigendom willen bezoeken, bijvoorbeeld om werken uit te voeren of om het klaar te maken om het later op het jaar te verhuren. Hier komen twee fundamentele rechten in het gedrang: het eigendomsrecht en het recht op vrij verkeer van personen. Maar de Raad van State verwerpt de vordering telkenmale: er is geen hoogdringendheid of er is geen ernstige en onherstelbare schade. Door de voorwaarden van de vordering tot schorsing zo radicaal te interpreteren, is de Raad van State een grote afwezige tijdens de corona-crisis”. En verder: “Intussen kunnen ministers peroreren dat de Raad van State hen gelijk geeft. Dit is niet zo, de Raad heeft gewoon geen toetsing doorgevoerd”.

TWERES lanceert petitie om noodzakelijke reis van eigenaars naar hun tweede woonst aan de lijst van essentiële reizen toe te voegen

Met een petitie op haar website mobiliseert de belangenvereniging TWERES de eigenaars van tweede verblijven in het buitenland opnieuw om te ageren tegen het verbod om naar hun eigendom te gaan. De vereniging zegt te worden overstelpt met boze reacties van mensen die niet begrijpen waarom ze tot 19 april, of misschien nog langer, moeten wachten om met hun auto de grens over te steken en naar hun tweede woonst te rijden. Zij maken zich vooral zorgen omdat ze hun eigendom drie maanden lang onbeheerd moeten laten en zelfs geen dringende maatregelen kunnen treffen om, bijvoorbeeld, vorstschade, diefstal of andere onherroepelijke schade te voorkomen. De vereniging verzamelt nu handtekeningen rond de eis om “noodzakelijke reizen van eigenaars naar hun woning in het buitenland voor het uitvoeren van dringende onderhouds- of herstellingswerken”, toe te voegen aan de lijst van essentiële reizen in de bijlagen van het toepasselijke ministerieel besluit.

Het overlegcomité van de federale en gewestregeringen heeft op 6 maart het verbod op niet-essentiële reizen van en naar het Belgisch grondgebied verlengd tot 18 april. De lijst van “essentiële reizen” blijft ongewijzigd. Reizen van en naar België blijven dus toegelaten voor o.m. professionele redenen, dwingende gezinsredenen, humanitaire redenen, e.a. maar ook om zorg te dragen voor dieren, reizen in het kader van een verhuizing of om dringende herstellingen te laten uitvoeren in het kader van de veiligheid van een voertuig.

Via een verzoekschrift bij Raad van State heeft de vzw TWERES samen met vier eigenaars van tweede verblijven in het buitenland geprobeerd om de bestaande formulering van het verbod op niet-essentiële reizen aan te vechten. De Raad weigerde in haar arrest van 2 maart zich over de vraag van de eigenaars uit te spreken omdat het uiterst dringend karakter ervan onvoldoende werd aangetoond.

“Onze leden leggen zich hierbij niet zomaar neer”, zeggen de bestuurders van TWERES. “Ze begrijpen dat de verantwoordelijke ministers de reizen van en naar ons land zoveel mogelijk willen beperken zolang de controlemogelijkheden en veiligheidsvoorzieningen nog onvoldoende zijn uitgewerkt. Wat hen vooral tegen de borst stoot, is de willekeurige lijst van welke reizen in het ministerieel besluit als “essentieel” worden gekwalificeerd. Dringende werken aan een woning zijn vaak even dringend en vergen evenzeer een bezoek ter plaatse als het zorg dragen voor dieren of herstellingen aan een voertuig.”

TWERES argumenteert bovendien: “Er wordt met die lijst ook geen afweging gemaakt die rekening houdt met besmettingsrisico’s. Er bestaat enorm veel onbegrip over het feit dat men een eigenaar verbiedt om thuis vanuit zijn garage met de auto  naar zijn stacaravan in Zeeland of zijn huisje in een afgelegen dorp in de Dordogne te rijden. Nog minder begrip bestaat er voor het feit dat dit verbod blijft gelden, zelfs indien daar dringende werken uitgevoerd moeten worden. Ook het feit dat de datum voor de versoepeling van het reisverbod eerst in het vooruitzicht wordt gesteld maar dan weer wordt uitgesteld, veroorzaakt wrevel en frustratie.”

Met alle eigenaars van een tweede woonst in het buitenland die deze petitie ondertekenen, vraagt TWERES nu de bevoegde ministers om noodzakelijke reizen van eigenaars naar hun woning in het buitenland voor het uitvoeren van dringende onderhouds- of herstellingswerken, toe te voegen aan de lijst van essentiële reizen in de bijlagen van het toepasselijke ministerieel besluit van 28 oktober 2020 houdende dringende maatregelen om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken (zoals laatst gewijzigd bij MB van 7 maart 2021).

Tweedeverblijvers voeren de druk op tegen het verbod om naar hun woning in het buitenland te gaan

Bij de Raad van State werd door de VZW TWERES, de belangenvereniging van tweedeverblijvers, in samenwerking met het advocatenkantoor “FORUM” uit Antwerpen, een verzoek ingediend om het door België uitgevaardigde reisverbod te schorsen.  Samen met de vereniging treden in de procedure ook vier eigenaars op die een “uiterst dringende noodzaak” aantonen om naar hun tweede verblijf in het buitenland te gaan. De juridische actie wordt verder gesteund door ruim vijfhonderd eigenaars die recent tot de vereniging zijn toegetreden. Honderdvijftig onder hen hebben financieel bijgedragen om de kosten van de procedure te betalen.  De tweedeverblijvers beseffen dat het Overlegcomité van volgend vrijdag op verzoek van  de Europese Commissie het reisverbod misschien zal versoepelen. Toch zetten ze hun actie door om de druk op de politieke besluitvorming te verhogen en minstens voor eigenaars van een tweede verblijf in het buitenland een uitzondering toe te staan. 

Het bij de Raad ingediende verzoekschrift vraagt de Raad van State om het reisverbod te schorsen wegens “uiterst dringende noodzaak”. Die procedure verplicht de Raad om op zeer korte termijn een arrest te vellen. Daarvoor moeten de tweedeverblijvers in deze zaak echter aantonen dat ze heel dringend naar het buitenland moeten. Vorige week hebben twee koppels uit Franstalig België zich om dezelfde reden ook al tot de Raad van State gewend.

Eén van de vier eigenaars die vandaag samen met de vzw het verzoek indient, is Rita, een weduwe uit Vosselaar. Zij heeft van een buurman in Spanje recent het bericht gekregen dat het dak van haar  tuinhuis aan de straatkant door een windhoos is afgerukt en op een auto is terechtgekomen. Rita staat er alleen voor. Ze wil in elk geval zo snel mogelijk de inboedel van het tuinhuis in veiligheid brengen voordat de apparatuur verder wordt beschadigd of door dieven wordt ontvreemd.

Van een ander koppel, uit Kalmthout, is het huis in een bergstreek in Griekenland onder een zware sneeuwlaag bedolven en is ook de toegangsweg tot de zeer afgelegen woning versperd. Foto’s van de webcam tonen aan dat afgekraakte bomen op het huis zijn terechtgekomen. Het koppel staat klaar om, zodra het reisverbod wordt opgeheven,  met de trailer naar ginder te rijden om de toegang vrij te maken, de ernst van de toestand vast te stellen en te voorkomen dat verdere schade ontstaat.

Een derde eigenaar die mee voor de Raad van State optreedt, is Marc  uit Wemmel. Ook hij heeft van een buur via WhatsApp een onrustwekkend bericht ontvangen. De oude terrasmuur die de bergwand naast zijn huis ondersteunt,  is na hevige regenval ingestort op zijn domein in Zuid-Frankrijk. De brokstukken en de modder dreigen op de openbare weg terecht te komen en bovendien bestaat het gevaar dat de bergwand verder naar beneden komt. Marc begrijpt niet waarom men voor een veiligheidsgerelateerde herstelling van een voertuig wèl naar het buitenland mag maar niet voor een dringende herstelling aan een woning.

Tenslotte wordt het verzoekschrift ook mee ingediend door Philippe, een gepensioneerde ingenieur uit de buurt van Bergen. Hij zit volop in het proces van de aankoop van een woning in Normandië waar hij in de toekomst van zijn pensioen wil genieten. Na lang zoeken had hij in januari zijn droomwoning via een advertentie ontdekt en contacteerde als eerste de makelaar. Voor het huis in kwestie zijn er talrijke kandidaat-kopers maar de vastgoedmakelaar beloofde het in optie te houden tot begin maart om Philippe in staat te stellen het huis te bezichtigen vooraleer definitief te beslissen. Door de verlenging van het reisverbod tot 1 april dreigt die afspraak niet te kunnen doorgaan en ziet de man zijn droomwoning aan zijn neus voorbijgaan.

Voor de Raad van State roepen advocaten Mr. Reiner Tijs en Mr. Joram Maes die in deze zaak voor de vzw TWERES en de vier eigenaars optreden,  onder meer de schending in van het fundamenteel recht op vrij verkeer binnen de Europese Unie. Daarmee zitten ze op dezelfde lijn als de Europese Commissie, die België recent tot de orde heeft geroepen wegens het reisverbod. Bovendien klagen zij ook het gebrek aan wettelijke grondslag, de ongelijke behandeling, de schending van het eigendomsrecht en het disproportioneel karakter van de maatregel aan. “Dit heeft niets te maken met toeristische uitstapjes”, argumenteert de voorzitster van TWERES, Marie Anne Coninsx. “Naar een tweede verblijf gaan, weegt niet op het contactbudget, eerder integendeel. Het zijn gezinsbubbels die zich van de ene naar de andere eigen woning verplaatsen. Het buitenverblijf ligt daarbij heel vaak op plaatsen die veel minder bevolkt zijn en minder contacten veroorzaken dan in eigen land”.

De tweedeverblijvers rekenen erop dat het Overlegcomité vrijdag het reisverbod zal herbekijken. Misschien worden verplaatsingen naar het buitenland dan vanaf 1 maart niet meer verboden maar enkel “ontraden”. Maar het is ook mogelijk dat de lijst van “essentiële reizen” wordt uitgebreid. In dat geval willen de eigenaars van tweede verblijven er zeker bij zijn en tot de uitzonderingen behoren waarvoor men België binnen of buiten mag. “In het gunstigste geval komt een arrest van de Raad van State te laat omdat op dat moment het reisverbod al is afgezwakt of opgeheven”, concludeert voorzitster Coninsx. “Zolang dat niet absoluut vaststaat, zetten we echter door en hopen we met de procedure de politieke balans in de goede richting te doen overslaan”.

TWERES start juridische actie tegen verbod om naar tweede verblijf in het buitenland te gaan

Als enige land in Europa geldt voor wie in België woont, sinds 27 januari een verbod om het land te verlaten, tenzij voor een essentiële reis. Dat lijkt vreemd want wie weggaat, kan niet langer het coronavirus in België verspreiden. Logischer zou het zijn om mensen te verbieden het land binnen te komen. Volgens de regering komen de mensen die in België wonen en naar het buitenland reizen, misschien echter terug met het virus in hun valies. Toch geldt het verbod ook voor diegenen die niet noodzakelijk op korte termijn naar ons land terugkomen. Dat is niet zelden het geval met eigenaars van een tweede verblijf in het buitenland. Zij zoeken vaak dat verblijf op voor langere tijd en blijven bovendien niet zelden ver weg van drukke toeristische oorden. Daarom vinden die eigenaars het uitgevaardigde verbod ongerechtvaardigd en disproportioneel. Via de belangenvereniging van tweedeverblijvers, de vzw TWERES, bereiden ze een juridische actie voor om deze maatregel te betwisten.

Het ministerieel besluit van 26 januari bepaalt dat “niet-essentiële reizen” naar het buitenland verboden zijn voor personen die hun hoofdverblijfplaats in België hebben. In bijlage bij het besluit staat een lijst van de reizen die als “essentieel” worden beschouwd. Die lijst vermeldt o.m. alle reizen om louter professionele redenen, reizen voor humanitaire of familiale redenen, reizen van diplomaten en ministers, reizen om zorg te dragen voor dieren of om dringende herstellingen te laten uitvoeren in het kader van de veiligheid van een voertuig. Reizen van eigenaars naar hun tweede verblijf staan niet in die lijst.

Het is het sowieso onbegrijpelijk dat de Belgische overheid met een eenvoudig ministerieel besluit en zonder enige vorm van publieke discussie, de Belgen kan opsluiten binnen hun nationaal territorium. Daarenboven geven de Belgische overheden geen enkele redelijke uitleg waarom een dergelijke draconische maatregel noodzakelijk is om de verspreiding van het coronavirus tegen te houden. Om na te gaan of eigenaars van een tweede verblijf die uit het buitenland terugkeren, het virus “in hun valies meedragen”, kunnen strenge maatregelen voor wie het land binnenkomt toch volstaan?

Eigenaars van een tweede verblijf laten hun eigendom in het buitenland niet graag onbeheerd gedurende lange periodes. Velen profiteren ook van de wintermaanden om binnen schilderwerken of herstellingen uit te voeren. Bij het ingaan van het verbod zaten enkele van onze leden midden in de renovatiewerken en lopen nu niet enkel achterstand op maar lijden ook schade door de weersomstandigheden. Sommige eigenaars verhuren hun woning in het buitenland en brengen het verblijf na een huurperiode in orde voor de volgende huurders.

Er zijn ook eigenaars die elk jaar voor een vaste periode naar hun tweede verblijf in het Zuiden trekken om daar te blijven gedurende verschillende maanden. Waarom die mensen aan de grens moeten worden tegengehouden en naar hun domicilie teruggestuurd, is voor ons een raadsel. De lijst van essentiële reizen bevat nu, bijvoorbeeld, een toelating om naar het buitenland te gaan om een naaste te bezoeken met wie men “en stabiele en duurzaam onderhouden relatie” heeft. Daarentegen mag iemand die een stacaravan in Zeeland of aan de Noord-Franse kust niet over de grens om te controleren of de vrieskou geen schade heeft aangericht. Dergelijke keuzes over wie wel en wie niet over de grens mag, zijn  toch zeer willekeurig. Wij eisen dus minstens dat reizen van eigenaars naar hun tweede verblijf in het buitenland” in de lijst van essentiële reizen worden opgenomen.

Daarom wil TWERES een juridische actie starten om voor reizen naar een tweede verblijf in het buitenland een uitzondering op het reisverbod te bekomen. Eigenaars van een tweede verblijf in het buitenland worden opgeroepen om lid te worden van TWERES en via een bericht aan info@tweres.be te melden of ze de juridische actie willen ondersteunen.

Toegang tot tweede woningen in Duitsland tijdens de corona lock-down

De maatregelen in Duitsland in de strijd tegen het coronavirus waren van meet af aan niet gericht op een algemeen verbod op de toegang tot tweede woningen. Aan het begin van de pandemie waren er verschillende voorschriften voor tweede woningen naargelang de deelstaat. Er waren aanbevelingen en in sommige deelstaten werd het burgers die niet hun hoofdverblijf in de deelstaat van hun tweede woning hadden, aanvankelijk verboden om de grens van hun deelstaat over te steken en hun tweede woning te bezoeken.

Dit veranderde snel nadat de administratieve rechtbanken in een aantal deelstaten het verbod op het gebruik van tweede woningen hadden opgeheven of opgeschort. De rechtbanken vonden het verbod om naar de tweede verblijfplaats te reizen disproportioneel en dus onwettig. De regeringen van de betrokken deelstaten hebben hierop gereageerd door hun regelgeving onverwijld te wijzigen.

Enkel voorbeelden:

  • Berlijn/Brandenburg: na een beslissing van het Hoger Administratief Gerecht van Berlijn-Brandenburg in maart heeft een woordvoerder van het Brandenburgse Ministerie van Binnenlandse Zaken duidelijk verklaard: “Iedereen die een vakantiehuis of appartement in Brandenburg bezit, mag dit natuurlijk zelf gebruiken”.
  • Mecklenburg-Vorpommern, een zeer toeristische regio aan de Duitse Oostzeekust: na een uitspraak van het Hooggerechtshof van Greifswald op 9 april 2020, dat het reisverbod voor de lokale bevolking heeft opgeheven, heeft de deelstaatregering op 17 april 2020 besloten dat iedereen die in Mecklenburg-Vorpommern woont, elke plaats daar mag bezoeken, inclusief een tweede huis aan de kust en op de Oostzee-eilanden.
  • Sommige deelstaten in Duitsland, zoals Beieren, ook een streek met zeer aantrekkelijke en populaire toeristische plaatsen, evenals Saksen-Anhalt en Noordrijn-Westfalen, hebben op geen enkel moment het eigen gebruik van tweede woningen verboden.

Conclusie: in Duitsland werden de tweedeverblijvers tijdens de corona-crisis uiteindelijk niet verhinderd om van hun eigendom gebruik te maken, zelfs indien dat in een andere deelstaat lag.

Lock-down en tweede verblijven in Frankrijk: een andere aanpak dan het zeer strenge verbod in België

Vanaf dinsdag 17 maart ’s middags ging Frankrijk, net als de meeste andere landen in Europa rond dezelfde periode, in lock-down. Slechts enkele verplaatsingen waren toegestaan en alleen op basis van een attest. Bij gebrek aan bewijs riskeerden onze Franse buren een boete van 135 euro. In tegenstelling tot wat we in België zagen, was het doorbrengen van de lock-down in een tweede verblijf niet verboden. Mensen die op 17 maart om 12 uur ‘s middags in hun tweede verblijfplaats waren, mochten daar blijven.

Weliswaar was het absoluut verboden om heen en weer te pendelen tussen het tweede verblijf en de hoofdverblijfplaats. Net als in België zorgde de aanwezigheid van de eigenaars in hun tweede verblijfplaats voor enige commotie onder een deel van de lokale bevolking. In een interview met Paris-Match gaf antropoloog Jean-Didier Urbain enkele interessante commentaren op wat er in Frankrijk gebeurde.

Klik hier om het interview (in het Frans) te lezen.

Absurde corona-toestanden: vanaf 21 mei mocht men in België terug naar het tweede verblijf maar niet aan de andere kant van de landsgrens.

Toen op 21 mei 2002 in België, onder druk van een dreigende juridische procedure, inderhaast beslist werd dat mensen terug naar hun tweede verblijf mochten, was dat voor velen een opluchting. Niemand begreep immers waarom al vanaf 11 mei mocht gewinkeld worden op de Antwerpse Meir of in de Brusselse Nieuwstraat, terwijl het verbod voor tweedeverblijvers bleef bestaan (oorspronkelijk was zelfs beslist om het verbod “minstens” tot 8  juni te handhaven!).

In Nederland waren op dat moment campings en vakantieparken al langer open. Nederlanders en Duitsers konden ongehinderd naar hun vakantiehuis of stacaravan in Nederland. Belgen werden echter aan de grens door de Belgische politie tegengehouden. Dat zorgde terecht voor woedende reacties:

  • “Ik heb een nieuwe caravan staan op een huurkavel op een camping in Nederland.
    De camping is open onder strikte voorwaarden zoals eigen wc… afstand houden.  Duitsers en Nederlanders zijn er aanwezig maar ik als Europeaan (Belg) mag er niet naar toe want mag de Belgische grens niet over.  Hopelijk staat onze caravan er nog en is hij niet leeggeroofd. Je mag wel naar een pretpark of fietsen met 20 man maar niet de grens over. Het tweede verblijf bezoeken mag vanaf nu eindelijk maar helaas alleen binnen België.”
  • Waar kan ik veiliger zijn voor coronabesmetting als in mijn tweede verblijf net over de Belgische grens.”
  • “Ik heb een stacaravan gekocht in Nederland. Sinds eind februari is alles eindelijk aangesloten maar we mogen er niet naar toe.”
  • “De Belgische regering laat ons niet naar onze stacaravan in Zeeland terugkeren. We  hebben een schriftelijke goedkeuring van het caravanpark en wij mochten reeds terug gaan vanaf 1 mei 2020.  Helaas worden we door de Belgische politie tegengehouden aan de Belgische grens. Dezelfde landgenoten met 2e verblijf mogen er terug naartoe in België, maar niet 10 km over de grens in Zeeland. Help ons a.u.b.!.”

Eigendomsbeperking van tweedeverblijvers: proportioneel in tijden van Covid-19?

Eind april is in “De Juristenkrant” een interessant artikel verschenen van een groep juridische onderzoekers van de KU Leuven. Volgens de auteurs doorstaat het actief opsporen en terugsturen van tweedeverblijvers die op bij het ingaan van de maatregelen al aan de Kust verbleven, de toets van het legaliteits- en proportionaliteitsbeginsel niet..

Volgens artikel 7 van het ministerieel besluit van 18 maart 2020 waren niet-essentiële verplaatsingen vanuit België verboden. Verder bepaalde artikel 8, lid 1  dat personen thuis moesten blijven en het verboden was zich op de openbare weg en in openbare plaatsen te bevinden, behalve in geval van noodzakelijkheid en omwille van dringende redenen. Bij gebrek aan een verplaatsing, kon de overheid artikel 7 niet inroepen om tweedeverblijvers op te sporen en uit hun eigendom te verdrijven. Meer nog: door de terugkeer naar de eerste verblijfplaats begeeft wie teruggestuurd wordt, zich bovendien op de openbare weg zonder noodzakelijke en dringende redenen en wordt een niet-essentiële verplaatsing uitgelokt. Dat schendt bijgevolg de artikelen 7 en 8.

Een tweede onzekerheid betreft de interpretatie van artikel 8 dat bepaalde dat personen thuis moesten blijven. Het begrip “thuis” werd evenwel niet gedefinieerd. Bij gebrek aan definiëring in het ministerieel besluit  kan een tweede verblijf ook kwalificeren als een ‘thuis’, minstens in de ruime zin van het woord. De onderzoekers merken ook op dat de burger vóór de afkondiging van het verbod de keuze had moeten krijgen waar men liefst wou verblijven, zoals studenten die mogelijkheid wel kregen. In elk geval  kunnen er, volgens de juristen, veel vraagtekens geplaatst worden bij de rigoureuze manier waarmee de maatregel afgedwongen werd. Zo werden in sommige gemeenten grootschalige politiecontroles op touw gezet, ‘huisbezoeken’ uitgevoerd en drones met warmtecamera’s ingezet. De proportionaliteit van die maatregel – die tweedeverblijvers als het ware postuleert als opgejaagd wild – is, volgens de auteurs, op alle fronten ver te zoeken.

Klik hier voor de volledige tekst.

Gelezen op de RTL Info website (19 mei 2020): Een caravan aan de kust is de enige vrijetijdsbesteding voor Frédéric en zijn gezin, maar ze kunnen er niet van genieten: “een onrecht!”

Frédéric, zijn vrouw en hun twee zonen, 17 en 13 jaar oud, wonen in een flatgebouw in Charleroi. Sinds midden maart zorgt de familie ervoor dat ze de coronamaatregelen zorgvuldig respecteren: Frédéric’s echtgenote en haar zoon zijn astmatisch en willen zich ten koste van alles beschermen tegen het coronavirus. Maar zonder balkon, zonder tuin, zonder auto en zonder plaats om te wandelen in hun buurt… duurt de lock-down lang , heel lang. Maar wat Frédéric het meeste pijn doet, is dat ze al hun spaargeld gebruiken om hun caravan aan de kust te betalen. Dus elke dag stelt onze getuige zich voor hoe hij, zijn vrouw en hun kinderen de lock-down  in hun tweede thuis hadden kunnen doorbrengen: kleine tuin, wandelingen, fietstochten, frisse zeelucht …

Klik hier om het volledige artikel – in het Frans – te lezen